Thấy mọi người bàn về khác biệt giữa giáo dục ở VN và Mỹ nên mình cũng xin được góp vài lời. Mình đang học ở Mỹ, trường mình dù không thuộc tầm cỡ như Harvard nhưng về toán thì cũng không thể gọi là tệ, nên có lẽ mình quy nạp ra cho phần đông sinh viên học Mỹ cũng phần nào hợp lý. Trong bài viết này mình chỉ bàn về giáo dục toán do mình cũng chẳng biết gì nhiều hơn ngoài cái này
Giáo dục phổ thông ở VN và Mỹ khác nhau xa, điều này ai cũng nói rồi. Tuy nhiên không hẳn là học phổ thông ở VN tệ hơn ở Mỹ, đặc biệt là về học toán. Nếu nói các bạn thích đi nghiên cứu toán sau này nên cảm thấy may mắn vì được học phổ thông ở VN thì cũng không có gì là quá đáng. Người ta ai cũng bảo người Mỹ giỏi, nhưng thực sự phần trăm đó rất ít, và những tay thực sự giỏi đều phần lớn tự học (ở phổ thông hoặc đại học) mà ra. Ở VN, chương trình phổ thông trang bị cho học sinh một nền tảng toán vững chắc nếu học sinh chịu khó học, trong khi ở Mỹ, mình quen những đứa học engineering năm 3 mà tính tích phân cơ bản như ct 12 ở nhà còn chết lên chết xuống.
Sinh viên ngành toán ở Mỹ cũng chẳng phải ai cũng hơn sv Việt Nam. Phần đông sinh viên ngành toán ở đây đi học với mục tiêu ra trường đi dạy cấp 2 hoặc cấp 3 (thường thì phải có bằng thạc sĩ mới xin được việc ở trường cấp 3). Sinh viên toán ở đây vẫn phải học ngoại ngữ (tiếng Pháp, Đức,...), cũng học triết, tâm lý, lịch sử, địa lý... Gần như là chương trình đh ở VN mô phỏng theo chương trình ở Mỹ, nên kết cấu chẳng khác là bao. Ngoài ra lượng bài về nhà của sinh viên Mỹ cũng phải nhiều hơn cả chục lần so với ở nhà. Như mình 1 kì bình quân học 5 lớp, thì thời gian làm bài về nhà cũng đã chiếm khoảng 10-15 tiếng một tuần. Ở VN thi giữa kì và cuối kì là xong, còn ở đây hầu hết các lớp có quizzes và homework hàng tuần. Bởi thế lấy lý do sức ép bài vở và điểm số khiến hs ta học không sáng tạo chỉ là ngụy biện.
Cái thực sự làm nên sự khác biệt giữa đại học ở Mỹ và VN là tâm lý và thái độ đi học. Sinh viên Mỹ tụi nó chỉ lấy lớp nếu thích, và vì thế học theo đam mê. Do đó những đứa đã quyết theo toán thường học hành rất đàng hoàng. Hầu hết tụi này đều làm việc ít nhất 4-5 tiếng một ngày ngoài thời gian lên lớp và làm bài về nhà, trong khi sinh viên Việt Nam rảnh là game hoặc cà phê. Mình từng học KHTN HN, nên cái này mình dám khẳng định đúng với tụi bạn mình
Một lợi thế không nhỏ về phần ngoại cảnh của sinh viên Mỹ là hầu hết các trường ở đây đều có hệ cao học, và sinh viên đại học có thể thoải mái đi nghe giảng ở các lớp cao học. Bởi thế chuyện sinh viên năm 2-3 ở đây đi nghe giảng hình học hay topo đại số là chuyện bình thường. Ở Vn thì cũng có trường có những lớp đó cho sinh viên đại học, nhưng thường chỉ là cỡi ngựa xem hoa. Như ở KHTN, một lớp đại số giao hoán chỉ có 1 kì và 2 tín chỉ (xem
ở đây), trong khi ở trường mình là 1 năm với 6 tín chỉ. Bởi thế SV VN cái gì cũng học mà thực sự khi bắt tay vào làm thì lại không đủ công cụ. Tuy nhiên, nếu nói sách gk ở VN lạc hậu thì thật sự sai lầm. Ví dụ như đến tận bây giờ người ta vẫn xài cuốn Introduction to Commutative Algebra của Atiyah-MacDonald viết từ năm 69, hay cuốn Basic Number Theory của Andre Weil từ 1974. Các tài liệu khác thì trên mạng tràn lan, nếu có trách thì chỉ trách sv không chịu đọc thôi.
(Sẽ update tiếp
)
[RIGHT][I][B]Nguồn: MathScope.ORG[/B][/I][/RIGHT]